Trước
đây, hễ nhắc đến các công tŕnh giao thông là nói đến nào vượt tổng
mức, đội giá, điều chỉnh giá.... Nay những điệp khúc này gần như chấm
dứt khi ngành GTVT có những giải pháp quyết liệt hạ tổng mức đầu tư,
thậm chí có cả “chỉ lệnh” ai chi vượt người đó phải tự bỏ tiền ra bù.
|
Các dự án giao thông được yêu cầu rà soát, tiết giảm tối đa chi phí đầu tư |
Ṿng xoáy vượt giá
Khoảng dăm năm trước, câu chuyện đội giá, vượt giá của các công tŕnh
xây dựng giao thông là điều quá đỗi quen thuộc, tới mức các chủ đầu tư,
nhà thầu, tư vấn coi đó là “chuyện thường ngày ở huyện”, không có ǵ
phải bàn căi. Không ít dự án chỉ vừa khởi công đă bị vượt tổng mức vốn
đầu tư, thậm chí 2 - 3 lần. Có thể lấy ví dụ ngay ở các tuyến cao tốc
lớn như: Hà Nội - Hải Pḥng khi khởi công và kư hợp đồng BOT chỉ khoảng
24.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau một thời gian, nhà đầu tư loan báo con
số gây “sốc” khoảng gần 50.000 tỷ đồng mới làm xong. Cao tốc Cầu Giẽ -
Ninh B́nh mới đầu cũng chỉ vài ngh́n tỷ đồng, tuy nhiên khi hoàn thành
đă tăng lên gần 8.900 tỷ đồng. Chính việc đội giá này khiến bài toán huy
động vốn và hoàn vốn của các dự án sau này gặp rất nhiều khó khăn, phải
xin hết cơ chế đặc thù, hỗ trợ để tháo gỡ.
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, t́nh trạng đội giá
công tŕnh giao thông không chỉ làm giảm hiệu quả đầu tư, chậm tiến độ
dự án mà c̣n gây ra rất nhiều hệ lụy xấu cho cơ chế chính sách. Trong
đó, câu chuyện điều chỉnh giá là ví dụ điển h́nh. Không chỉ ngành GTVT
mà rất nhiều bộ, ngành khác phải đau đầu chạy theo ṿng xoáy vượt giá đó
để sửa đổi, bổ sung hàng loạt cơ chế, chính sách điều chỉnh vốn cho các
dự án.
Trách nhiệm với nhân dân
Những nỗ lực của ngành GTVT với hàng loạt giải pháp, từ chủ trương cho
tới hành động thực tế khiến điệp khúc đội giá giờ trở nên lạc nhịp. Nói
như Chủ nhiệm UBKT Quốc Hội Nguyễn Văn Giàu khi đề cập tới vấn đề điều
chỉnh các dự án tại diễn đàn Quốc hội vừa qua: “Anh Thăng rất bản lĩnh”.
Lời khen này xuất phát từ việc Bộ GTVT rà soát điều chỉnh và tiết giảm
được khoảng 20.000 tỷ đồng vốn đầu tư các dự án giao thông.
Qua rà soát, đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đă giảm gần
8.500 tỷ đồng. Cao tốc Hà Nội - Hải Pḥng giảm được 3.300 tỷ đồng.
Tuyến Đà Nẵng - Quảng Ngăi giảm 3.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó là hàng loạt
các dự án có quy mô nhỏ khác như: Tiểu dự án mở rộng QL1 Dốc Xây - Thanh
Hóa giảm gần 330 tỷ đồng; QL1 đoạn Quán Hành - Quán Bánh giảm 223 tỷ
đồng; Nam tuyến tránh Hà Tĩnh - Vũng Áng giảm hơn 310 tỷ đồng; Nút giao
Ngă ba Huế giảm 1.000 tỷ đồng; Kênh Chợ Gạo giảm gần 1.960 tỷ đồng... |
Theo người đứng đầu ngành GTVT - Bộ
trưởng Đinh La Thăng, trong bối cảnh kinh tế của đất nước đang khó khăn,
việc tiết giảm tổng mức đầu tư các dự án giao thông là thể hiện trách
nhiệm của ngành GTVT đối với đất nước, với nhân dân. Đây là việc làm rất
hiệu quả, bởi suất đầu tư giảm xuống thấp nhất trong khi vẫn đảm bảo
tiến độ, chất lượng công tŕnh, đồng thời chống thất thoát, lăng phí.
Tiến sỹ
Nguyễn Ngọc Long - Phó Chủ tịch Thường trực Hội KHKT Cầu đường VN cho
rằng, việc rà soát thiết kế, giảm chi phí đầu tư các tuyến giao thông là
đúng đắn và không có ảnh hưởng ǵ đến chất lượng của công tŕnh. Đây
đơn thuần chỉ là việc xác định lại cấp hạng các tuyến đường cho phù hợp
với hoàn cảnh thiếu vốn cho hạ tầng giao thông hiện nay. Chẳng hạn, các
tuyến cao tốc trước đây thường thiết kế với cấp độ rất cao, không phù
hợp với hoàn cảnh hiện nay th́ giảm bớt xuống, từ đó tổng mức đầu tư sẽ
giảm.
Truy trách nhiệm đến cùng
Không chỉ dừng lại ở rà soát, việc tiết giảm vốn, không để đội tổng mức
đầu tư gần như đă thành “chỉ lệnh” bất di bất dịch đối với các dự án
giao thông. Tại một cuộc họp mới đây về kiểm soát tiến độ, chất lượng
các dự án mở rộng QL1, QL14, Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh, với bất
kỳ lư do ǵ cũng không để đội giá các dự án. Ai chi vượt dự toán th́ tự
bỏ tiền ra trả.
Tất cả các đơn vị, chủ thể có liên quan đều bị lănh đạo Bộ GTVT truy đến
cùng trách nhiệm nếu để tổng mức cao. Chẳng hạn như khâu thiết kế, TEDI
được coi là “anh cả”, nhưng lănh đạo đơn vị này vẫn bị chất vấn và phải
làm rơ việc thời gian qua thiết kế nhiều công tŕnh có tổng mức đầu tư
cao. Chẳng hạn như hầm đường bộ đèo Cả và hầm Phú Gia - Phước Tượng, cả
hai dự án này dù đă khởi công xây dựng nhưng sau khi tiến hành rà soát,
thay đổi thiết kế vẫn giảm được lượng vốn đầu tư rất lớn.
Để triệt để tiết kiệm khi đầu tư, Bộ GTVT c̣n ban hành riêng một văn bản
yêu cầu các đơn vị nếu phá bỏ cầu cũ phải được Hội đồng do Bộ GTVT
thành lập (đối với quốc lộ), Hội đồng do UBND các tỉnh thành lập (đối
với tỉnh lộ) kiểm tra, cho phép. Trường hợp các cầu cũ vẫn có khả năng
sửa chữa th́ lựa chọn phương án giữ nguyên cầu cũ, sửa chữa để tiếp tục
khai thác.
Thậm chí, trong quá tŕnh thiết kế, các chủ đầu tư, ban QLDA được chỉ
đạo không được lạm dụng sử dụng móng cọc khoan nhồi để xử lư móng mố,
trụ, làm tăng kinh phí xây dựng. Khi phải xây dựng cầu mới không được
lạm dụng sử dụng dầm hộp đúc hẫng, dầm bản rỗng đúc tại chỗ, các kết cấu
dầm có chi phí lớn… làm tăng kinh phí đầu tư không cần thiết.
Tất cả những chỉ đạo và việc làm quyết liệt trên đă loại bỏ hoàn toàn
tâm lư làm chậm, chờ điều chỉnh giá của các chủ thể trong đầu tư xây
dựng. Điều đó khiến điệp khúc đội giá các công tŕnh giao thông được
kiểm soát triệt để.
(http://giaothongvantai.com.vn)